Lựa chọn LED - phương án tối tưu tiết kiệm điện và bảo vệ môi trường

Hiện nay, tình trạng thiếu điện không chỉ riêng Việt Nam mà còn là vấn nạn của bất cứ quốc gia nào. Để tiết kiệm điện, mỗi quốc gia đều đưa ra những phương án như: cắt điện, giảm điện chiếu sáng dưới mức cần thiết...nhưng tất cả các biện pháp này đều chỉ giảm thiểu được trước mắt một lượng nhỏ điện nhưng lại  làm ảnh hưởng đến nhiều vấn đề như giao thông, an ninh, giáo dục... Hướng quan trọng để tiết kiệm điện chiếu sáng chính là sử dụng những kỹ thuật chiếu sáng mới, năng lượng điện tiêu thụ ít hơn nhiều nhưng kết quả chiếu sáng không giảm. Đó là chiếu sáng bằng LED (LED: Light emiting diode - điôt phát sáng)

Theo báo cáo của cơ quan năng lượng quốc tế IEA năm 2006: để có điện thắp sáng như hiện nay trên toàn thế giới mỗi năm phải thải ra 1900 nghìn tỷ tấn khí CO2, ba lần lớn hơn lượng khí CO2 do máy bay trên toàn thế giới thải ra, bằng 70% lượng khí CO2 do tòan bộ xe ô tô thải ra trong 1 năm.

Như vậy, việc ứng dụng đèn LED điện năng tiêu thụ giảm đáng kể, mà lại không gây ảnh hưởng môi trường. Ngoài ra, chúng ta hãy thử so sánh về đèn LED và các loại đèn chiếu sáng hiện nay:

1. Đèn sợi đốt

Loại đèn này ra đời đã gần 200 năm. Loại đèn này dễ chế tạo, nhưng hơn 95% năng lượng điện tiêu thụ là để tỏa ra nhiệt,  phần biến ra ánh sáng nhìn thấy chưa đầy 5 % . Khi nóng, vonfram bị bốc hơi, nhỏ đi điện trở tăng lên, lại càng nóng hơn và dễ dẫn đến đứt.

2. Đèn halogen

Loại đèn này thực chất là đèn sợt đốt nhưng làm bằng thủy tinh chịu nhiệt hay thạch anh trong có khí thuộc họ halogen. Khi thắp lâu thì đèn rất nóng, cấu tạo phức tạp, giá thành cao.

3. Đèn hơi natri

Là loại đèn phát sáng nhờ hiện tượng phóng điện trong chất khí. Đèn natri cho ánh sáng màu vàng thích hợp cho chiếu sáng công cộng. Nhưng đèn có cấu tạo phức tạp, giá tiền cao.

4. Đèn huỳnh quang

Ít toả nhiệt. Nhưng nhược điểm là cồng kềnh, cơ chế mồi cho phóng điện phức tạp, không tăng giảm độ sáng được và tắt mở nhiều lần thì đèn chóng hỏng.

5. Đèn compắc

Về bản chất, là đèn huỳnh quang cải tiến, tiết kiệm hơn một chút. Nhưng nhược điểm là cần điện thế  cao, không thích hợp cho việc thay đổi đóng ngắt nhiều lần. Trong đèn compac  có thuỷ ngân, rất độc hại, dễ phân tán vào môi trường gây ô nhiễm đường hô hấp. Ở các nước tiên tiến có yêu cầu nhà máy làm đèn huỳnh quang, đèn compăc phải thu hồi sản phẩm đèn hỏng để tái chế, chủ yếu là thu lại thuỷ ngân không để phân tán.

6. Đèn LED, loại đèn chiếu sáng hiện đại nhất

Vào khoảng năm 1960, LED hồng ngoại và LED màu đỏ ra đời. Sau đó là  LED màu vàng và da cam. Những LED này rất nhỏ gọn, chỉ to bằng hạt đỗ xanh. Bắt đầu từ những năm 1970 hầu hết đèn màu chỉ thị, báo hiệu ở máy móc thiết bị đều được thay thế bằng đèn LED màu.

Năm 1993, Shuji Nakamura đã chế tạo được đèn LED cho ánh sáng xanh lam rất sáng đã hé mở ra nhiều cách từ LED tạo ra ánh sáng trắng.

Khả năng và ứng dụng của đèn LED hiện nay

1. Đèn LED màu

Ưu việt nhất của đèn LED là trực tiếp cho được màu mong muốn, không cần lọc, rất tiết kiệm điện, dễ dàng bật tắt nhanh, nhiều lần.

Hiện nay ở Châu Âu, các loại đèn hậu, đèn xi nhan của xe ô tô trên 80% là dùng đèn LED, rất tiết kiệm xăng, hầu như không phải thay đèn. Tương tự, trang trí ở các show - room người ta dùng đèn LED màu sắc rực rỡ hơn, rất ít tốn điện hơn và đặc biệt là không nóng.

2. Đèn LED trắng

Về tuổi thọ, trung bình khoảng 100.000 giờ (mỗi tuần dùng 7 ngày thì có thể dùng 11 năm mới hỏng). Dễ dàng sử dụng với những nguồn điện là ăcquy, là điện tái tạo như pin mặt trời, pin nhiệt điện, thủy điện nhỏ, điện gió ... Đây là đèn lý tưởng để chiếu sáng nhờ pin mặt trời

Đầu thế kỷ XXI, đèn LED trắng đủ loại công suất ra đời đáp ứng nhiều yêu cầu chiếu sáng: gia đình, công xưởng, đèn trước của xe ôtô, đèn đầu tàu hoả, thắp sáng đèn đường...

Tại Anh, toàn bộ cung điện Buckingham để tiết kiệm điện và cho ánh sáng dễ chịu họ thắp toàn bộ bóng LED.

Trung Quốc đã có kế hoạch chiếu sáng bằng đèn LED cả bên trong lẫn bên ngoài các toà nhà nhân dịp Olympic 2008 và từ đó về sau đẩy mạnh việc chiếu sáng bằng LED thay các cách chiếu sáng khác hiện nay.

Hiện nay, xu hướng ở các nước tiên tiến là đẩy mạnh kế hoạch chiếu sáng bằng LED và hy vọng đến năm 2025 trên 50% đèn chiếu sáng là LED. Để tiết kiệm điện và thân thiện với môi trường, người tiêu dùng nên lựa chọn những sản phẩm có ứng dụng LED.

Tổng hợp